De toekomst van ZZP in Nederland: nieuwe regelgeving en implicaties

In Nederland is de zzp’er (zelfstandige zonder personeel) al lang een vertrouwd beeld in veel sectoren, van de bouw, de zorg tot aan het onderwijs. Ook binnen AB Midden Nederland wordt er samengewerkt met vele zzp’ers. Echter, met een belastingdienst die gaat controleren en handhaven en de nieuwe inzichten die voortkomen uit recente rechtszaken, zoals het Deliveroo-arrest, staan we mogelijk aan de vooravond van een significante verschuiving in de manier waarop zzp’ers worden ingezet en gereguleerd. Per 1 januari 2025 zal de belastingdienst namelijk strenger gaan controleren op de naleving van de regelgeving over zzp’ers en schijnzelfstandigheid en beoordelen of er geen sprake is van een verkapt dienstverband.

Beperkingen en voordelen van ZZP

Werken met een beperkt aantal zzp’ers kan voor een bedrijf voordelen bieden zoals verhoogde flexibiliteit en specialistische kennis. Voor de zzp’er kan het een voordeel zijn omdat het tarief hoger ligt dan bij loondienst, maar het brengt ook nadelen met zich mee, zoals minder zekerheid over pensioen en inkomen bij ongelukken of ziekte. Dit heeft geleid tot een discussie of een loopbaan in loondienst, waarbij deze zekerheden wel geboden worden, niet beter zou zijn voor veel zzp’ers.

Proactieve risicobeheersing en overheidsingrijpen

De overheid en betrokken organisaties, waaronder AB Midden Nederland, spelen een cruciale rol in het proactief informeren over en beheersen van de risico’s die komen kijken bij zzp’erschap. Dit gaat hand in hand met de implementatie van webmodules door de Belastingdienst die helpen bepalen of iemand als zzp’er of werknemer moet worden beschouwd.

AB Midden Nederland heeft specifieke maatregelen genomen om zzp’ers en hun klanten te ondersteunen in deze transitie:

• Projectgroep: een speciaal opgerichte projectgroep analyseert en beoordeelt de huidige zzp-samenwerkingen om een soepele naleving en operatie te garanderen. De individuele situatie van iedere zzp’er bepaalt of er sprake is van schijnzelfstandigheid.
• Directe communicatie: er zijn gesprekken gevoerd met alle zzp’ers die via AB Midden Nederland werken. In deze gesprekken worden de risico’s van zzp-erschap en de samenwerking met AB Midden Nederland proactief besproken.
• Inventarisatie en beoordeling: er is een volledige inventarisatie gemaakt van alle zzp’ers, en de houdbaarheid van elke samenwerking wordt beoordeeld. Waar mogelijk bieden we zzp’ers een baan in loondienst aan.
• Eigen verantwoordelijkheid van zzp’ers: zzp’ers worden aangemoedigd om zelf de risico’s te onderzoeken en zich adequaat te laten informeren door hun belastingadviseur of accountant.
• Loopbaantransities: zzp’ers hebben de mogelijkheid om te solliciteren op functies bij AB Midden Nederland als zij overwegen over te stappen naar een loondienstverband.
• Klantondersteuning: voor klanten die rechtstreeks samenwerken met zzp’ers en dit risico niet willen lopen, biedt AB Midden Nederland aan om in gesprek te gaan met de zzp’er en daar waar mogelijk een contract aan te bieden zodat onze klanten geen risico lopen.

Belang van heldere regelgeving

De wetgeving, hoewel al geruime tijd van kracht, is onderhevig aan veranderingen door nieuwe jurisprudentie en wetswijzigingen. De Belastingdienst heeft recent extra personeel aangenomen om de handhaving van deze regels te versterken. Hierdoor is het van belang dat zowel opdrachtgevers als zzp’ers op de hoogte blijven van hun rechten en plichten. Dat is van groot belang omdat de navorderingen en de boetes die opgelegd kunnen worden door de belastingdienst bij de opdrachtgever en de zzp’er zelf fors zijn. De belastingdienst vordert terug tot 1 januari 2025 maar hoe later de controle plaatsvindt hoe groter de naheffing. In 2030 mag de belastingdienst naheffen tot 2025. Al te lang wachten met het doorvoeren van aanpassingen is dan ook niet verstandig.

Webmodule en toekomstige richtlijnen

Met behulp van de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie kunnen opdrachtgevers een indicatie krijgen of een opdrachtnemer als werknemer beschouwd moet worden. Dit is een direct gevolg van de inzichten verkregen uit het Deliveroo-arrest, waarin nieuwe criteria zijn vastgesteld die bepalen of er sprake is van een arbeidsrelatie onder gezag.

De toekomstige rol van zzp’ers op de arbeidsmarkt

Het zzp’erschap zal waarschijnlijk een belangrijk element van de Nederlandse arbeidsmarkt blijven, maar met de voortdurende ontwikkelingen in wetgeving en jurisprudentie is het essentieel dat zowel de overheid als de betrokken partijen zoals AB Midden Nederland actief bijdragen aan een stabiel en helder beleidskader. Hierdoor kunnen zzp’ers weloverwogen beslissingen nemen over hun professionele toekomst, waarbij zij zelf kunnen beoordelen of zij kiezen voor zekerheid van een baan in loondienst dan wel gaan voor het voeren van eigen onderneming.